ladycat έγραψε:http://juanitalaquejica2.blogspot.com/2005/12/blog-post_16.html

Ήθη, Έθιμα και Παραδόσεις της Χίου


Η Χίος και η ναυτοσύνη είναι έννοιες ταυτόσημες.
Είναι απόλυτα φυσικό, ότι η σχέση των Χιωτών με τη θάλασσα και τη ναυτιλία έχει επηρεάσει τα έθιμα του τόπου. Έτσι λοιπόν κατά τη διάρκεια των εορτών των Χριστουγέννων, τα παιδιά που γύριζαν τις γειτονιές και τραγουδούσαν τα κάλαντα, κατασκεύαζαν και κρατούσαν, ένα καράβι που το έδειχναν με καμάρι, από σπίτι σε σπίτι.
Καράβια εξάλλου «στόλιζαν» οι Χιώτες και μέσα στα σπίτια, αντί για δέντρο που είναι ευρωπαϊκό έθιμο το οποίο υιοθετήθηκε, τις τελευταίες δεκαετίες. Η κατασκευή και η επίδειξη πολεμικών πλοίων, από τα μικρά αγόρια, καθιερώθηκε μετά την απελευθέρωση του νησιού από την τουρκική κατοχή, σε ένδειξη τιμής και μνήμης στο στόλο που απελευθέρωσε το νησί.

Με τα χρόνια τα μικρά αγόρια από γειτονιές ή ενορίες κυρίως της Χώρας και του Βροντάδου, άρχισαν να συνεργάζονται για να κατασκευάσουν μοντέλα πλοίων, πολύ μεγάλα και πιστά αντίγραφα συνήθως πολεμικών πλοίων, για τα οποία δούλευαν πολλούς μήνες, μέχρι να τα τελειοποιήσουν.
Τα αποτελέσματα άρχισαν να είναι τόσο εντυπωσιακά και ο ανταγωνισμός των παιδιών – για το μεγαλύτερο και καλύτερο βαπόρι- τόσο μεγάλος, που την παραμονή της Πρωτοχρονιάς κατέβαιναν στην κεντρική πλατεία όλοι μαζί και με τη συνοδεία μουσικής και «παινεμάτων» (επίκαιρα στιχάκια και λόγια που οι ίδιοι έγραφαν) παρουσίαζαν το καράβι στον κόσμο που περνούσε από την πλατεία.

Τα τελευταία χρόνια το έθιμο πήρε μορφή διαγωνισμού, με κανονισμούς και όρους συμμετοχής από την Περιηγητική Λέσχη Χίου και τη συνεργασία του Δήμο Χίου. Έτσι την τελευταία μέρα κάθε χρόνου, οι ομάδες των παιδιών που εκπροσωπούν συνοικίες και ενορίες και έχουν κατασκευάσει μοντέλα εμπορικών και πολεμικών πλοίων, το μέγεθος των οποίων φτάνει μέχρι τα 5 μέτρα, τραγουδώντας «παινέματα» διαγωνίζονται για το καλύτερο καράβι και την καλύτερη σκηνική παρουσία. Τα «παινέματα» και ο «σκοπός» που τραγουδιόνται από τα παιδιά είναι επηρεασμένα από τα μικρασιατικά κάλαντα.

κ τα καλαντα μας
Χριστούγεννα πρωτούγεννα, τώρα Χριστός γεννάται,
γεννάται κι ανατρέφεται με μέλιν και με γάλα.

Το μέλιν τρων οι άρχοντες και το κερίν οι άγιοι,
και το μελισσοβότανον το τρων’ οι αρχοντάδες.

Τούτες οι μέρες εύχουνε, τούτες οι εβδομάδες,
όπου ‘χει ξένον κράζει τον κι οπού δικόν καλεί τον,
κι οπού ‘χει άντρα στην ξενιτιά γραφή του στέλνει να ‘ρτει.

Άντε γραφή μου κι εύρε τον και πιάσ’ τον αφ το χέριν,
και πε του πως τον χαιρετά το γκαρδιακό του ταίριν.

Και πε του πως ειμ’ άρρωστη, βαριά αρρωστημένη,
και στο βαρύ ξενιτεμό δεν ήμουν μαθημένη.

Χριστός γεννάται σήμερον εν Βηθλεέμ την πόλη,
οι ουρανοί αγάλλονται χαίρει η κτίσης όλη.

Εν τω σπηλαίο τίκτεται, εν φάτνη των αλόγων,
ο βασιλεύς των ουρανών και ποιητής των όλων.

Ιδού όπου σας είπαμεν με πασάν προθυμίαν,
του Ιησού μας του Χριστού γέννησιν την αγίαν.

Δότε κι εμάς τον κόπον μας, οτ’ είναι ορισμός σας,
και ο Χριστός μας πάντοτε να είναι βοηθός σας.

Αν είστε απ’ τους πλούσιους φλωριά μην τα λυπάστε,
αν είστε από τους δεύτερους ξηντάρες και ζολότες,
κι αν είστε απ’ τους πάμπτωχους ένα ζευγάρι κότες.

Και σας καληνυχτίζομεν, πέστε να κοιμηθείτε,
ολίγον ύπνον πάρετε, πάλι να σηκωθείτε.

Στην εκκλησία να τρέξετε με άκραν προθυμίαν,
και του θεού ν’ ακούσετε την Θείαν λειτουργία.

Χρόνους πολλούς να χαίρεστε, να ειστ’ ευτυχισμένοι,
σωματικά και ψυχικά να είστε πλουτισμένοι.

black beauty έγραψε:τι ωραια!
εσυ αγαπη γιατι λες τελευταια φορα στην λημνο?

black beauty έγραψε:A!τοτε και εγω αυτο σου ευχομαι!να μην χρειαστει να αλλαξετε παλι τοπο για πολλα χρονια!πω θα πρεπει να σου ειναι δυσκολο αλλα απο την αλλη μερια βλεπεις διαφορα μερη της Ελλαδος που ισως να μην τα εβλεπες ποτε σου!το καλοκαιρι συνδυαζεται και με τις διακοπες!

valerakievelinaki έγραψε:λοιπον εγω ειμαι τσιγγανα και εχουμε ενα πολυ ωραιο εθιμο !! οι μεγαλυτεροι της οικογενειας ( συνηθως ο παππους με την γιαγια )  φτιαχνουν τυροπιτα την παραμονη της πρωτοχρονιας ! ανοιγουν 12 φυλλα που συμβολιζουν τους 12 μηνες που περασαν κι τους 12 που θα ρθουν . ανοιγουν ενα ο ενας και ενα ο αλλος μεχρι να φτιαξουν την τυροπιτα ! της βαζουν ενα κερμα για φλουρι και  δεν την ψηνουν στον φουρνο αλλα στην γκαζιερα δεν ξερω αν την θυμοσαστε και την γυριζουν  μια απο την μια και μια απο την αλλη πλευρα μεχρι να ψυθει !!! την κοβουν οταν αλαξει η χρονια σαν βασιλοπιτα !! θυμαμαι την γιαγια μου μαζι με τον παππου να την φτιαχνουν και να ειναι τοσο χαρομενοι που περασαν ακομα εναν χρονο ΜΑΖΙ !!!!!  

sktv έγραψε:εμεις τον ρωτησαμε τι θες να σου φερει ο αη βασιλης κ μας ειπε:μια μπαλα(ποδοσφαιρου),γαντια(γιανα πιανει τερμα)και κρανος! το κρανος δεν ξερω τι το θελει οχι αυτο για το μηχανακι το αλλο που φορανε οι ανθρακωρυχοι!
ε αυτα θα του παρουμε!ειναι οικονομικος μεχρι στιγμης!

το κρανος το θελει για οταν σου σπασει το κρυσταλινο το βαζο!!!για δικη του προστασια!!!!!!
ουτε εμενα καταλαβαινουν ακομη την εννοια της αλλαγης του χρονου οποτε λιγες μερες αφου κλεισει ο παιδικος σταθμος θα τα βαλουμε κατω απο το δεντρο για να τα χαρουν πιο πολλες μερες!γιατι απο 3 του μηνα θα τα τρεχουμε στη μανα μου αφου δουλευουμε και οι 2 και θα λειπουν πολλες ωρες απο το σπιτι!